Symposium over ontwerpgerelateerd onderzoek aan de TUM München

Vorig jaar werd het zogenaamde media proefschriftgeïntroduceerd aan de TUMMünchen met als doelnieuwe kennis op te doen in design-gerelateerde disciplines door middel van design-gerelateerde doctoraatsprojecten. De tweede editie van het „Symposium Design-Related Research„vond plaats van 9-11 oktober .

Het evenement begin oktober in deKönigssaal van de afdeling Architectuur van de TUM School of Engineering and Design werdgeorganiseerd en geleid door Prof. Uta Graff en Dr. Katharina Voigt (leerstoelDesign), Prof. Dr. Ferdinand Ludwig (leerstoel Green Technologies in Landscape Architecture) en Dr. JulianSchäfer(leerstoel Landscape Architecture of RegionalOpenSpaces). Het was de bedoeling om de deelnemers de kans te gevenom echte architecturale, landschapsplannings-,stedenbouwkundigeen ontwerpmethoden en -media te bespreken . Doctoraatsstudenten, postdocs en gevestigde academici kwamen samen om de huidige processen, formats en bevindingenvan hedendaags architectonisch onderzoek te bespreken. Alleschalenvan de discipline – landschap, stad, gebouw, interieur, object, detail – zijn relevant, omdat elke schaal zijn eigen speciale kennis heeft die wordt gegenereerd door creatieve werkmethoden, benadrukt Dr Katharina Voigt. Zelegt verder uit wat het doel is van het media proefschrift en het Design-RelatedResearch Symposium: „De discussies tijdens het symposium zullen zich richten op de vraag hoe deze kennis expliciet gemaakt, gedemonstreerd en gecommuniceerd kan worden.

Terwijl de tentoonstelling van vorig jaar zich richtte op werken oparchitectonischeschaalen ontwerptechnieken zoals collage, montage en tekenen, lag denadrukditjaaropbijdragen uit de landschapsarchitectuur en de stedelijke en open ruimte planning. Eeninleiding door Prof. Dr ir. Lara Schrijver (Universiteit Antwerpen) en Junior Professor Dr Dorothee Rummel (BauhausUniversiteit Weimar). Ze gaven elk een inzicht in hun onderzoek en carrière en spraken zich uitvoorhet samenbrengenvan verschillende perspectieven in het ontwerpproces, in onderzoek en in de gebruikersgemeenschap van geleefde landschappelijke, stedelijke enarchitecturaleruimtes.Vanuit hun eigen ervaringlegdenze de onmisbare onderlinge relatie uit tussen de opbouw van kennis in de praktijk, onderwijs en onderzoek. In deze context is hetookbelangrijkom onafhankelijke vormen en formats van kennisoverdracht te creëren voor de kenniswinst die inherent is aan landschaps-, stedenbouwkundig en architectonisch onderzoek en de resultaten die gerelateerd zijn aan ontwerpen.„De manier waarop kennis wordt gegenereerdwordt daarom niet alleen weerspiegeld in de gebruikte methoden, maar beïnvloedt ook direct hoe en in welke vorm deze kennis wordt gedocumenteerd, gereflecteerd en gecommuniceerd,“ legt Dr Katharina Voigt daarna uit.

Daarna kwamen verschillende sprekers aan het woord. Hun doctoraatsprojecten bestrijken een breed terrein. Naast sommige werken oparchitecturaleschaal, ging het ook over grootschaligestedelijke enlandschappelijkecontextenen infrastructuren. Een project over de actieve integratie van planten in destructuur van een gebouwkomt bijvoorbeeld uit het domein van de Green Building Technologies. Het symposium over ontwerpgerelateerd onderzoek besprak perspectieven op het creëren van ruimte door en met planten, evenals aspecten vanbiodiversiteit, microklimaat en de tijdsdimensie van plantgeoriënteerdegebouwontwikkeling. Een andere presentatieverplaatste zich van hetgebouwniveau en keek naarde onderlinge relatie tussengroene, open enbinnenruimtesopstedelijkruimtelijkniveauaan de hand van het voorbeeld van Dharravi in Mumbai, India. Dit gaf aanleiding tot een uitwisseling over het bieden van ruimtevoor gemeenschap, samenwerking en het onderhandelen over private en publiekeruimtes.Eennog verdergaande dimensie werdgeopenddoor een onderzoeksproject naar de landschapsarchitectuur en infrastructuur van de historische watervoorziening van de Quanat-systemen in Iran. Door historischbewezen voorbeelden van landschap en stedenbouwte onderzoeken, konden inzichtenworden opgedaanvoor het ontwerpvan toekomstigeblauw-groeneinfrastructuren.Tijdens het symposium werd gedebatteerd overde noodzaak omrekening te houden metde ecologieën van coëxistentie, waarbij debehoeften van verschillende levende wezens en de netwerkvorming van hunhabitatsen de onderlinge relaties aan bod komen.

Deze voorbeelden laten zien hoe divers en veelomvattend de projecten tijdens het media proefschrift zijn. Een levendige uitwisseling is dan ook uiterst belangrijk. Naastde presentatie van de doctoraatsthema’s diende het symposium ook om het discours tussen doctoraatafgestudeerden en huidige doctoraatskandidatente versterken.Beide partijen hebben baatbij een levendige postdoctoraatscultuur.Dr. Friederike Well, Dr. JulianSchäferen Dr. Katharina Voigtgavendaaromhun kennisdooraanhuidige entoekomstige doctoraatskandidatenin workshops endiscussiesin kleine groepen.Als onderdeel van haar presentatiegafDr. Friederike Wellook inzicht in het proces, de werkmethoden en de bevindingen van haar doctoraat, en reflecteerde ze op de uitdagingen enhindernissendie ze tijdens het proces tegenkwam. „Het symposiumdicht zo eenkloofdie tot nu toe vaak bestondin het gebrek aan het delen van inzichten tussen onderzoekers in verschillende stadia van hun academische carrière en geeft vooral beginnende onderzoekers de kans om van anderen te leren,“ aldus Dr. Katharina Voigt, die de relevantie van de opzet uitlegt.

Het Design-Related Research Symposium vervult daarom verschillende belangrijke rollen in het nog relatief nieuwe formaat van designgerelateerd onderzoek. Om de bevindingen voor een breder publiektoegankelijkte maken ,lanceerden Prof. Uta Graff, Prof. Dr. Ferdinand Ludwig en Dr. Katharina Voigtook het Dimensions. Journal of Architectural Knowledge in 2020.Het wordt twee keerper jaar gepubliceerd door transcript Verlag Bielefeld en biedt inzicht in het brede spectrumvan de huidige onderzoekscultuur in de ontwerpdisciplines in gedrukte en open access uitgaven over specifieke onderwerpen.De bevindingen van de dissertaties en de succesvolle „explicitering„, presentatie en communicatie van de gegenereerde kennis bieden een opwindend potentieel. Verdere ontwikkelingen met betrekking tot het mediaproefschrift aan de TUMünchen moeten daarom nog worden afgewacht.