„Last Chance for a Slow Dance“ – een schuilplaats door behark Architekten

Een regel uit het lied „Last Chance for a Slow Dance“ inspireerde de architecten van behark tot het creëren van een doordringbare houten structuur die een schuilplaats creëert in het centrum van Larrabetzu. Het openbare leven kan er nu plaatsvinden, zelfs als het regent.

De geschiedenis van het project „Last Chance for a Slow Dance“ was pijnlijk. Het omvat jaren van economische crisis, verschillende gebruiksconcepten, archeologische zorgen en onverwachte gebeurtenissen, evenals een aannemer die zijn werk niet kon afmaken. Voordat de bouw van een nieuwe „aterpe“, een schuilplaats in het centrum van het Noord-Spaanse dorp Larrabetzu, eindelijk was voltooid, moest het ontwerp opnieuw worden gewijzigd. Dit bracht hem terug naar zijn wortels. Deze keer werden echter de problemen opgelost die waren ontstaan tijdens de rampzalige eerste bouwfase. Tegen de achtergrond van deze onrust was de verbouwing van het kleine onderkomen echt een „laatste kans voor een slow dance“.

In het Baskisch verwijst „aterpe“ naar een kleine schuilplaats, een overdekte plaats of kamer. De term is nauw verbonden met de Baskische regio in het noorden van Spanje. Dit komt omdat schuilplaatsen hier belangrijk zijn vanwege het regenachtige klimaat. In de kleine gemeenschap van Larrabetzu ontbrak precies zo’n schuilplaats, een overdekte openbare ruimte die beschermd was tegen de regen. Als onderdeel van de planning voor de verbouwing van het gemeentehuis van Larrabetzu kwamen de architecten behark uit Bilbao op het idee om zo’n ruimte te bouwen. Ze wilden een oud gebouw naast het gemeentehuis vervangen door een overdekte „aterpe“.

Op dat moment was het oude gebouw aan de rand van het gemeentehuis ongebruikt, had het geen architectonische waarde en nodigde het uit om getransformeerd te worden tot een openbare ruimte. Dit zou een aanvulling zijn op de stedelijke ruimte rondom het stadhuis. Dit centrale stadsplein is de belangrijkste plek in het stedelijke weefsel van Larrabetzu. Hier vinden dan ook tal van sociale activiteiten plaats. Er was echter een gebrek aan een ruimte waar deze activiteiten ook bij regenachtig weer konden plaatsvinden. De architecten wilden dit gebrek verhelpen. Ze wilden een plek in het centrum van de stad creëren die beschermd is tegen het weer, maar wel open, geventileerd, helder en doorlatend is. Tegelijkertijd moesten de afmetingen en architectuur van deze ruimte onopvallend opgaan in het stedelijk weefsel van Larrabetzu.

De nieuwe, overdekte openbare ruimte wordt gekenmerkt door een gebouwstructuur die het als een omhulsel omringt. Het volume is vergelijkbaar met dat van het vorige gebouw. Dit was belangrijk voor de architecten. Ze wilden eer betonen aan het vorige gebouw en het nieuwe gebouw dezelfde fysionomie geven. Ze wilden ook de buitenmuur van het stadhuis, de buitentrap en de fontein in het nieuwe gebouw behouden. Bovendien was deze verwijzing naar het vorige gebouw ook bedoeld om het collectieve geheugen van de inwoners van Larrabetzu te ondersteunen. Tot slot zou de herinnering de inwoners ook moeten helpen om het nieuwe gebouw te accepteren. Ze moeten het kunnen accepteren als een nieuw onderdeel van de historische stad en het begrijpen als een nieuw stukje geschiedenis.

De structuur van de buitenschil creëert de ruimte en geeft deze identiteit. Opgebouwd uit gelamineerd hout vormt de combinatie van balken een open en geventileerde schil die drie schuine dakvlakken ondersteunt. De constructie rust op een grote houten steun die aan het stadhuis is bevestigd en het dak en de tussenverdieping vasthoudt. Het interieur is verdeeld over twee verdiepingen. Op de begane grond is de plattegrond open. Aan de rand staat een klein, multifunctioneel gebouw met een bar en andere opslagfaciliteiten. De kleine tussenverdieping is toegankelijk via een buitentrap. Wanneer de renovatie van het naburige stadhuis Larrabetzu is voltooid, zal de vluchtroute vanuit de vergaderzaal zich ook hier bevinden. De toevoeging van de tussenverdieping maakt de overdekte, nieuwe stedelijke ruimte veelzijdig, omdat deze ook kan dienen als spreekgestoelte of podium.

Het ontwerp maximaliseert de doorlaatbaarheid van de nieuwe, publiek toegankelijke ruimte. Daarom leiden twee grote ingangen naar het gebouw. De ene leidt naar het gebouw vanaf het centrale plein, de andere vanaf de westkant. Dit betekent dat de ingangen op de gebruikelijke routes liggen die mensen nemen over het centrale plein van Larrabetzu. De plaatsing van de verticale balken en kolommen zorgt voor visuele permeabiliteit, die wordt benadrukt door een lichtinstallatie. s Nachts straalt de nieuwe „aterpe“ als een lantaarn in diffuus en terughoudend licht.

Het uiterlijk van het nieuwe gebouw lijkt tijdelijk. Tegelijkertijd is het een eerbetoon aan de omgeving en de lokale architectonische traditie. De constructie en oppervlakken zijn ingetogen. Hout, natuursteen en een betonnen oppervlak dat eruitziet als steen helpen het gebouw te integreren in de omgeving. Tegelijkertijd onderscheiden deze materialen het nieuwe gebouw ook duidelijk van het oude stadhuisgebouw. Tegelijkertijd versterkt de uitbreiding het gemeentehuis. Hierdoor past het geheel harmonieus en onopvallend in het architectonische weefsel van Larrabetzu.

Een ander voorbeeld van de revitalisatie van een stadscentrum door de bestaande gebouwen te integreren: In Avricourt, Frankrijk, heeft Gens Architekten een oude schuur nieuw leven ingeblazen.