Na een verlenging eindigde de COP27 wereldwijde klimaatconferentie in Sharm El-Sheikh in de vroege ochtend van 20 november. Er was één belangrijke doorbraak, maar over het algemeen is het resultaat nogal teleurstellend. Lees hier alles wat je moet weten over de COP.
De klimaatovereenkomst van Sharm El-Sheikh
Het is nu gebruikelijk dat klimaatconferenties eindigen in overwerk. De vaak zware, complexe onderhandelingen duurden ook dit jaar iets langer dan gepland. In de ochtenduren van 20 november 2022 was het zover en werd het verwachte klimaatakkoord door bijna 200 landen aangenomen.
De doorbraak van COP27
De verwachtingen voor COP27 waren niet al te hoog gespannen, hoewel de gevolgen van klimaatverandering, inflatie en de oorlog in Oekraïne ervoor zorgden dat de inzet in 2022 bijzonder hoog was. Ondanks veel twijfels werd er toch een doorbraak bereikt: er werd officieel overeenstemming bereikt over steun voor slachtoffers van klimaatverandering. Deze financiële uitkeringen, die bedoeld zijn om klimaatschade te herstellen, staan bekend als „verlies en schade“. Het beste voorbeeld van de behoefte aan dergelijke financiële middelen zijn de verwoestende overstromingen in Pakistan. Hier is klimaatrechtvaardigheid nodig: degenen die het meest verantwoordelijk zijn voor de drastische gevolgen van klimaatverandering moeten compensatiebetalingen doen aan landen die vaak weinig uitstoten en zwaar worden getroffen.
Na een lange strijd en veel druk van de G77-groep, die meer dan 130 armere landen omvat, werd een akkoord bereikt. De EU speelde een leidende rol. Zij eiste echter dat de financiële last van het klimaatschadefonds niet alleen bij de rijkere landen zou komen te liggen. De details over wie hoeveel betaalt moeten worden besloten door COP28 in 2023.
Overigens: Ons artikel over de verwachtingen voor COP27 vind je hier.
Fossiele brandstoffen
De COP26 van vorig jaar in Glasgow was gericht op fossiele brandstoffen en kolen in het bijzonder. Voor het eerst werd de vermindering van de afhankelijkheid van steenkool opgenomen in een internationale klimaatovereenkomst. Dit jaar was er een ontwerp dat opriep om alle soorten fossiele brandstoffen uit te bannen. Dit werd echter verworpen.
En dat is nog niet alles: vertegenwoordigers van grote olie- en gasbedrijven waren in groten getale aanwezig op COP27. De tentoonstellingsruimte werd deels gedomineerd door bedrijven wier doelstellingen in schril contrast stonden met de inhoud van de COP27-onderhandelingen. De Egyptische gastheren onderhandelden tijdens de conferentie zelfs over nieuwe gascontracten.
Als gevolg hiervan benadrukt het slotdocument dat hernieuwbare energie moet worden bevorderd, maar het bevat ook verwijzingen naar „emissiearme energie“. Dit verwijst bijvoorbeeld naar gas, dat als fossiele brandstof minder uitstoot produceert dan steenkool. De vage term biedt ook mazen in de wet voor het gebruik van andere fossiele brandstoffen, waarvan de uitstoot kan worden gecompenseerd door mechanismen voor het afvangen en opslaan van koolstof.